ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ

Η Φιλοσοφία της Προπαγάνδας
Η ΜΕΛΕΤΗ ΜΙΑΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΣ

Ή διέξοδος Αυτά όλα είναι, ίσως, ωραία ως έξήγησις, αλλά ή πρακτική αντιμετώπιση της ζωής ζητά μια διέξοδο: τί δέον γενέσθαι; Είναι μοιραίο για τον ανθρωπο να υποκύπτει στους οποιουσδήποτε εκάστοτε βίαιους «εντοπισμούς της προσοχής» πού εκμεταλλεύονται τον πάντα κυρίαρχο (καθ ' ο βαθύτερο) τομέα του Συναισθήματος; Ισως το υπέρτατο, άίδιο, 'Αγαθό να μη το γνωρίζουμε. 'Αλλά γνωρίζουμε το εντοπισμένο, το πρόσκαιρο 'Αγαθό. Για την πεπερασμένη 'Αλήθεια μπορούμε να έχουμε επιστήμη εφ' όσον τηρούνται ώρισμένες λογικές προϋποθέσεις. Καί ασφαλώς κάποιος τρόπος θα πρέπει να υπάρχει για να σταματήσουμε αυτήν την άνακύκλησι της ίστορίας όπου ή μία Προπαγάνδα διαδέχεται την άλλη, ή προηγούμενη Αυταπάτη δίνει την θέσι της στην επόμενη. Την θεραπεία θα την αναζητήσουμε όχι μέσα στα πλαίσια του συναισθήματος όσο μέσα στα πλαίσια του Λογικού. Τα του Καίσαρος τω Καίσαρι. Οταν γνωρίζουμε τώρα, μετά τίς ανωτέρω αναλύσεις, οτι το ανθρώπινο Λογικο επιτελεί το έργο του, αναγκαστικά, με μία σειρά «εντοπισμών της προσοχής» καί όταν βλέπουμε οτι κύριος σκοπός της προπαγάνδας (καί γενικώτερα της Πλάνης, της Αυταπάτης) είναι ή διατήρησι ζωντανού στην συνείδησι του ηθελημένου εντοπισμού, τότε ασφαλώς ή λύσις προβάλλει μόνη της. Διότι λύσις είναι ή έπέκτασι του πεδίου των Σχέσεων, ή παρακολούθησι της 'Αλήθειας σε ό'σο το δυνατόν ευρύτερη εκτασι του πλέγματος αίτιων και αποτελεσμάτων, ή διεύρυνσι του περιορισμού. Καί τοΰτο επιτυγχάνεται μονό με την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. Ή ελευθερία λοιπον της πληροφορήσεως, ή ελευθερία της εκφράσεως, ή ελευθερία της εποπτικής προβολής, ή ελευθερία της διατυπώσεως των γνωμών καί των άποψεων,. ή ελευθερία στην προβολή διαδοχικών «εντοπισμών της προσοχής», είναι το μοναδικο μέσον απαλλαγής άπο την δουλεία της Αυταπάτης. Το ρομαντικο στοιχείο στη φύσι του ανθρώπου, ας το αφήσουμε να βρει διέξοδο στον τομέα της Τέχνης, της Ηθικής καί του Ερωτα. Μέσα σ' αύτο το «παιχνίδι» ο άνθρωπος θα ξανοιχτεί στο Απειρο για να γνωρίσει το συναίσθημα της ευτυχίας. Αύτο είναι το «νόστιμον ήμαρ» της μεταφυσικής ηδονής. 'Αλλά στον τομέα της ζωής, της καθημερινής υπάρξεως, κυριαρχεί το θετικιστικό στοιχείο πού κι ' αύτο ανήκει άναποσπαστα στη φύσι του ανθρώπου, καί περιορίζει την ατίθαση Βούλησι μέσα στα πλαίσια της γνώσεως, της επιστήμης, του Όρθου Λογου, δείχνοντας της πώς δεν μπορεί να τα ξεπεράσει. Ό θετικισμός συμβαδίζει με τον ρομαντισμό διοτι καί τα δύο είναι συμπληρωματικά καί οχι αντιφατικά στοιχεία της φύσεως του ανθρώπου. Ετσι το «παιχνίδι» μπορεί καί συμβιβάζεται με την «φρόνησι». <<<< Προηγουμενη ΣΕΛΙΔΑ-15 Επομενη >>>>

του N. A. ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΗΣ ΓΕΝΕΥΗΣ Περιεχομενα Εισαγωγη Άναζήτησι των αρχών Τέχνη Πειθούς Δύο κατηγορίες Πλάνης Ή παράνομη διχοτόμησι του ανθρώπου Το οτιδήποτε Το πρόβλημα στην ελληνική σκέψι Παιδεία καί «πλύσιμο εγκεφάλου» Ή αξιωματική μέθοδος Ή μεταξίωσι των αξιών Ή ψυχολογική αρχή Ή γνωσιολογική αρχή Ή αναπόφευκτη μοίρα Το απατηλό Σύμβολο Ή διέξοδος Επίλογος Πηγη

του N. A. ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΗΣ ΓΕΝΕΥΗΣ