ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ

Η Φιλοσοφία της Προπαγάνδας
Η ΜΕΛΕΤΗ ΜΙΑΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΣ

Ή μεταξίωσι των αξιών Ολα λοιπον εξαρτώνται άπο τίς επιλογές μας ως προς το σύστημα αξιωμάτων, άπο την αξιωματική μέθοδο πού έχουμε ακολουθήσει. Οί επιλογές αυτές είναι, άραγε, αυθαιρέτως ελεύθερες ή μήπως πράγματι έχουν επιβληθεί άσυνειδήτως κατά το προαναφερθέν «πλύσιμο εγκεφάλου» της Παιδείας ή της πολιτικής; Μέχρι που μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο ή συστηματική, μεθοδευμένη, επίμονη καί αποκλειστική Προπαγάνδα; Μέχρι που μπορεί να φτάσει αυτή ή «μεταξίωσι των αξιών»; Φεύγοντας άπο την σφαίρα της επιστήμης καί των μαθηματικών θα επαναλάβω ένα παράδειγμα της καθημερινής ζωής πού δίνω στο βιβλίο μου «Ή Δημοκρατία, μορφές καί έννοια» (Σιδέρης, σελ. 43): «Κατά μίαν ερευνά πού έγινε στην Κούβα άπο την γαλλική τηλεόρασι (Φεβρ. 1985) ό ανταποκριτής ερώτησε μίαν Κουβανή 18 ετών «ποιος θα ήταν γι’ αυτήν ο ιδεώδης σύζυγος». Ή κοπέλλα άπήντησεν αδίστακτα: τον θέλω να είναι καλός επαναστάτης καί να συχνάζει στίς συγκεντρώσεις του κόμματος! Τούτο αποτελεί ένα σύστημα αξιών καί με αυτή την βάσιν ή Κουβανή νεαρή κοπέλλα λύνει ένα θεώρημα της ζωής της. Με ανάλογο τροπο μία νεαρή κοπέλλα κατά τον Παπικό Μεσαίωνα, κάτω από την υποσυνείδητη έπίδρασι των αξιωμάτων της εποχής της, θα απαντούσε στο ϊδιο ερώτημα: τον θέλω να είναι καλός Καθολικος καί να πηγαίνει κάθε Κυριακή στην Εκκλησία. Ισως θα πρόσθετε οτι τον ήθελε να παρακολουθεί ευλαβικά την πυρπολησι των αίρετικών στα ώτο-ντά-φέ, όπως ή Κουβανή θα τον ονειρευοταν να πρωτοστατεί μαζύ της στην έκτέλεσι των «ρεβιζιονιστών», των «προδοτών» ή των «αντιδράστικών της συντήρησης». Δύο ανάλογα συστήματα αξιών, ακριβώς όπως το αξίωμα των παραλλήλων κατά την γεωμετρία είτε του Ευκλείδη εϊτε του Λομπατσέφσκυ, τα οποία λύνουν ισοδύναμα καί χωρίς αντιφάσεις το τεθέν θεώρημα»!. Ολα αυτά ρίχνουν φως στην αρχική μας προτασι οτι ή Προπαγάνδα έχει την δύναμι να κάνει τον δνθρωπο να πιστέψει «οτιδήποτε». ' Η άποτελεσματικοτης της Προπαγάνδας είναι γνωστή σε όλους μας. Άλλα θα πρέπει να κατανοήσουμε ποιες είναι οί βαθύτερες ψυχικές εξεργασίες πού την καθιστούν δυνατή. Εάν ξέρουμε τί ακριβώς συμβαίνει στον ανθρώπινο ψυχισμό μπορούμε καλλίτερα, αφ' ένος μεν να εντείνουμε την αποτελεσματικότητα καί, αφ’ ετέρου, να αμυνθούμε στην διαβρωτική της έπίδρασι. <<<< Προηγουμενη ΣΕΛΙΔΑ-10 Επομενη >>>>

του N. A. ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΗΣ ΓΕΝΕΥΗΣ Περιεχομενα Εισαγωγη Άναζήτησι των αρχών Τέχνη Πειθούς Δύο κατηγορίες Πλάνης Ή παράνομη διχοτόμησι του ανθρώπου Το οτιδήποτε Το πρόβλημα στην ελληνική σκέψι Παιδεία καί «πλύσιμο εγκεφάλου» Ή αξιωματική μέθοδος Ή μεταξίωσι των αξιών Ή ψυχολογική αρχή Ή γνωσιολογική αρχή Ή αναπόφευκτη μοίρα Το απατηλό Σύμβολο Ή διέξοδος Επίλογος Πηγη

του N. A. ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΗΣ ΓΕΝΕΥΗΣ